بدون شک همه ما طعم شیرین روزه داری را چشیده‌ایم. تحت هر شرایطی تمایل به انجام این فریضه الهی و دریافت برکات آن را داریم. همانطور که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: خواب روزه دار عبادت است و سکوت او تسبیح و عملش مضاعف است و دعاهایش مستجاب است و گناهانش آمرزیده. ولی در این میان کسانی هستند که به دلیل شرایط خاص جسمی‌خود نمی‌توانند در این میهمانی خدا شرکت نمایند. ارتباط روزه و بیماری قلبی چیست؟
همانند مبتلایان به بیماری‌های شدید یا مزمن از قبیل بیماری قلبی و روزه گرفتن که بحث اصلی مقاله امروز است، سالمندان و افرادی که وضعیت خاص فیزیولوژیکی همانند بارداری و شیردهی و… دارند. البته یادآور شویم که هر بیمار، شرایط خاص خودش را دارد. تنها پزشک معالج وی و تا حدی خود فرد می‌تواند درباره اینکه می‌تواند روزه بگیرد یا نه نظر قاطعانه بدهد. خداوند به نیت قلبی بندگان خودش از همه آگاه‌تر است. بر طبق آموزه‌های دینی در شرایطی که روزه سبب عسر و حرج و شدت یافتن بیماری یا آسیب جسمی‌گردد مقبول درگاه خدا قرار نمی‌گیرد.
خداوند می‌فرماید روزه برای من است و من پاداش آن را خواهم داد. روزه دار، دو خوشحالی دارد زمانی که افطار کند خوشحال می‌گردد. همین که خدا را دیدار کند او را پاداش دهد باز خوشحال میشود.(نهج الفصاحه، ح772)
چه کسانی نباید روزه بگیرند؟
ماسل بریج برای روزه
هنگام روزه داری آب بدن فرد به شدت کم میشود، در بیمارانی که درگیر بیماری ماسل بریج هستند کم شدن آب بدن اصلا صلاح نیست. پس روزه گرفتن برای این دسته از بیماران توصیه نمیشود. با این حال میتوانید با پزشک خود مشورت کنید و طبق دستور بزشک عمل کنید.
روزه برای بیماران قلبی
در صورتی که جز مبتلایان به بیماری قلبی هستید و تمایل دارید که در ماه مبارک رمضان روزه بگیرید، می‌بایست بدانید که شما جز بیماران قلبی مجاز به روزه گرفتن می‌باشید یا خیر؟ در افراد سالم روزه به طور مستقیم بر قلب تاثیر نمی‌گذارد. همانطور که می‌دانید روزه گرفتن به صورت منظم سبب کاهش کلسترول، فشار و قند خون می‌گردد. روزه سبب کم شدن میزان چربی در بدن خواهد شد. با کاهش قند خون، خطرات ابتلا به دیابت و چاقی که خود جز عامل‌های خطر برای بیماری‌های قلبی می‌باشد کاهش می‌یابد. زمانی روزه بیمار قلبی مجاز است که بیماری خفیف و نیز کنترل شده با درمان دارویی و بی علامت باشد. پیش از روزه‌داری جهت تنظیم دقیق دوز داروهای مصرفی باید با پزشک خود مشورت نمایید.
روزه برای بیماران قلبی ممنوع است
در این قسمت از مقاله می‌خواهید به شما یادآور شویم که روزه گرفتن در کدام بیماری قلبی ممنوع است. در کل باید ذکر کنیم که دستور عمل یکسانی نمی‌توان تجویز نمود. هر یک از بیماران قلبی بسته به نوع و شدت بیماریشان، نشانه‌های قلبی، داروهای مصرفی و دوز آن می‌بایست ابتدا با پزشک معالج خود مشورت نمایند.
کدام بیماران قلبی نباید روزه بگیرند
برخی از بیماران قلبی اجازه ی روزه گرفتن را ندارند این بیماری ها شامل:
بیماری تنگی شریان کرونر قلب
بیمارانی که دریچه آئورت قلبشان تنگ یا ملتهب شده نباید روزه بگیرند. چنانچه تنگی شریان قلب جدیدا رخ داده مثل سکته قلبی حاد و یا به تازگی دچار درد در قفسه سینه و یا تنگی نفس شده‌اید، حداقل تا شش هفته روزه داری مجاز نیست و باید تحت نظر متخصص قلب و عروق باشید و روزه گرفتن پس از آن منوط به شرایط بیمار است. در انسداد مزمن، با توجه به شدت انسداد و سن بیمار و نیازش به دارو، بحث کاملا متفاوت میشود و نیاز است فرد تحت نظر پزشک معالج باشد. اما بیماران با انسداد کم شریان کرونری قلب که زیر نظر درمان با روزانه چند قرص طولانی اثر می‌باشند و نیز توان بدنی دارند می‌توانند با دریافت اجازه از پزشک، روزه بگیرند. در هر صورت به بیماران کرنری توصیه می‌گردد از خوردن غذای پرحجم در یک وعده مخصوصا افطار بپرهیزند. چراکه بار اضافی به قلب احتمال تکرار نشانه یا بروز حملات قلبی را در آنها افزایش می‌دهد.
نارسایی قلبی
مصرف متعادل و کافی آب و داشتن رژیم غذایی مناسب در طی روز و استفاده منظم و به وقت از داروهای تجویز شده جهت کمک به عملکرد بهتر قلب در این بیماران مهم و الزامی‌است. عموما برای افراد مبتلا به نارسایی قلب علامت‌دار و افرادی که طبق آزمایشات انجام شده و تست ورزش عملکرد ضعیف قلب دارند و تحت درمان دارویی هستند، روزه‌داری ممنوع می‌باشد.
- مبتلایان به نارسایی قلبی مزمن که خستگی و کمبود انرژی و تنگی نفس دارند، به علت نیاز به مصرف دوز مکرر داروها نمی‌توانند روزه بگیرند.
- مبتلایان به حمله قلبی و بیمارانی که عمل جراحی قلب باز داشتند نباید در طی 6 هفته بعد از حمله قلبی و یا جراحی روزه بگیرند.
- بیمار قلبی که مشکل انعقاد خون دارند.
فشارخون بالا
در پرفشاری خون که بیماران تحت درمان با امور غیر داروئی مانند کنترل وزن، ورزش کردن، عدم مصرف الکل و سیگار، کم کردن مصرف نمک، گوشت در رژیم غذائی و کاهش استرس‌های زندگی می‌باشند، کاملا واضح است که روزه در ماه رمضان اثرات مثبت روی آنها دارد و پرهیز از این موارد بر کیفیت زندگی آنها تاثیرات مستقیمی‌دارد. همچنین همانطور که می‌دانیم، مومنین در ماه مبارک رمضان شادتر هستند و با کمتر عصبانی شدن سطح استرس هم کاهش خواهد داشت. ولی آن دسته از بیماران که فشار خون کنترل نشده دارند نبایست روزه بگیرند. شرایط شدید فشارخون با چندین دارو کنترل میشود. فواصل داروها مکرر است. همچنین استرس‌های جسمی‌نظیر گرسنگی و تشنگی دراز مدت سبب تغییرات و افزایش فشار خون می‌گردد. این افراد باید با نظر پزشک معالج روزه داری انجام شود.
آرتیمی و نامنظمی قلب:
بسیاری از آریتمی‌ها و تپش قلب همچون PVC, PAC, PSVT و… جز موارد مهمی نیستند. یعنی آنها می‌توانند روزه داری کنند. اما بعضی از آریتمی‌ها مخصوصا در زمینه بیماری قلبی مهم مثل موارد زیر و مستعد شرایط زیر هستند:
- مبتلایان به AF یا همان نامنظمی‌شدید ضربان قلب به علت تنگی دیچه میترال
- احتمال لخته شدن خون
- سکته مغزی
- آمبولی دیگر مناطق بدن
این بیماران باید تحت درمان دارویی مرتب و رژیم غذایی کنترل شده تحت نظر پزشک باشند و همچنین کارهای سنگین انجام ندهند.
بیماران دریچه‌ای:
افرادی که بیماری قلبی پرولاپس میترال قلب بدون نارسایی دارند می‌توانند روزه بگیرند و حتی در صورت وجود علائم مانند تپش قلب یا درد سینه، روزه داری برایشان مشکلی ایجاد نمی‌کند. ولی بیماران با نارسایی یا تنگی دریچه مهم می‌بایست با پزشک معالج خود در مورد روزه داری مشورت نمایند. با وجود علائم نارسایی قلب به دلیل تنگی و یا نارسایی دریچه قلب، روزه داری مجاز نیست.
بیماران قلبی مادرزادی:
بیماران قلبی مادرزادی که دچار عارضه‌های شدید در دریچه قلبی یا افزایش فشار پولمونر هستند نمی‌توانند روزه بگیرند. از قبیل بیمارانی که به علت وجود سوراخ در مابین دو بطن یا دهلیز قلب دچار نشانه نارسایی قلب و یا افزایش فشار شریان ریوی می‌باشند و یا بیماران با تنگی و نارسایی نشانه‌دار دریچه‌های قلب به خصوص سمت چپ یعنی دریچه آئورت و میترال نمی‌توانند روزه داری کنند.
در انتهای مقاله امروز باید گفت که روزه می‌تواند به علت مصرف کمتر غذاها و ترک سیگار سودمند باشد. به صورت کلی روزه خطرات بیماری قلبی را کم می‌کند. همچنین تاثیرات مثبتی بر مبتلایان به بیماری‌های قلبی عروقی دارد. برخی بیماری متوسط قلبی بی علامت و کنترل‌شده دارند و تمایل به روزه‌داری دارند. آنها می‌توانند تحت نظر پزشک و متخصص قلب معالجشان و با تنظیم داروهای قلبی به طور آزمایشی چند روز روزه‌داری را امتحان نمایند. با تشدید نشانه بیماری، حتما باید از ادامه روزه‌داری اجتناب کرد. بیمارانی که اندازه داروهای مصرفی‌شان بیشتر از چند بار در طی شبانه‌روز می‌باشد یا این که داروهای متعدد قلبی مصرف می‌نمایند؛ نبایستی روزه بگیرند.
جهت دریافت وقت ویزیت و مشاوره از دکتر عبدالوهاب برادران متخصص قلب و عروق در تهران میتوانید با شماره زیر در تماس باشید.
