التهاب عضله قلب یا میوکاردیت چیست؟

التهاب قلب به وضعیتی گفته میشود که در آن عضله قلب یا غشاهای اطراف آن ملتهب به نظر می‌ رسند.

اختلالی ممکن است بر اثر ابتلا به عفونت‌ های ویروسی، باکتریایی یا قارچی اتفاق بیفتد.

کسانی که به بیماری‌ های خود ایمنی مبتلا هستند و مشکلاتی مثل روماتیسم قلبی را تجربه می‌ کنند در معرض چنین عارضه‌ ای قرار می‌ گیرند.

در علم پزشکی به بیماری التهاب قلب اصطلاحاً میوکاردیت گفته میشود این عارضه مستقیماً مربوط به التهاباتی است که بخش‌ های مختلف عضله قلب را درگیر کرده و می‌ تواند عملکرد ماهیچه‌ ها را مختل کند.

اگر التهاب قلب اتفاق بیفتد حجم طبیعی قلب از حالت نرمال خارج می شود و به اصطلاح قلب بزرگ می شود که ممکن است خونرسانی به بخش‌ های مختلف بدن به درستی انجام نشود.

میوکاردیت به صورت مزمن یا حاد اتفاق می افتد و مستقیماً به عفونت‌ هایی بستگی دارد که ممکن است در بدن اتفاق افتاده و به موقع درمان نشده است.

ابتلا به ویروس‌ هایی مثل کوکساکی و آنفولانزا و انواع باکتری‌ ها مانند استرپتوکوک از مهمترین علل اصلی میوکاردیت به شمار می‌ آیند.

با تمام این تفاسیر متخصصان بیماری میوکاردیت را یک عارضه نگران کننده و خطرناک دانسته و ممکن است این التهابات منجر به از کار افتادن قلب شود.

هنگامی که با علائم یا عوارض ناشی از این بیماری مواجه هستید حتماً موضوع را به پزشک متخصص اطلاع داده و به هیچ عنوان برای درمان آن کوتاهی نکنید.

علائم بیماری میوکاردیت یا التهاب عضله قلب

همه کسانی که به بیماری میوکاردیت مبتلا هستند اغلب علائم و نشانه‌ های یکسانی را تجربه می‌ کنند.

هر چقدر که وسعت بیماری بیشتر باشد این حالات شدیدتر تجربه شده و به نوعی می‌ تواند زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد.

از مهمترین نشانه‌ های بیماری میوکاردیت باید به درد قفسه سینه اشاره کرد.

این افراد معمولاً فشار یا سنگینی خاصی را در قفسه سینه تجربه کرده و معمولاً با فعالیت بیشتر این حالات تشدید میشود.

اما افرادی که با التهاب عضله قلب مواجه هستند ممکن است در حالات مختلف ضربان قلب نامنظمی را تجربه کنند این حالت گاهی آنقدر شدید میشود که افراد احساس پرتی در قلب داشته و این ضربان کاملاً نامنظم و غیرطبیعی خواهد بود.

در پی ابتلا به این عارضه تنگی نفس کاملاً شایع است و از مهمترین نشانه‌ های این بیماری به شمار می‌ آید.

متخصصان علت تنگی نفس را در پی ابتلا به بیماری میوکاردیت مربوط به کاهش شدید پمپاژ خون دانسته و از عملکرد نادرست قلب نشات می‌ گیرد.

اگر درد قفسه سینه به دیگر قسمت‌ های بدن از جمله بازو، شانه، گردن و فک منتقل شود اصطلاحا به آن حملات آنژین صدری می‌ گویند.

این اختلال اغلب مربوط به درد ناشی از کاهش عرض عروق قلبی است که بسیار خطرناک بوده و ممکن است مشکلات شدید و جبران ناپذیری را به همراه آورد.

اما افرادی که با التهاب عضله قلب مواجه هستند علائم عفونت را در بدن تجربه می‌ کنند این افراد به طور مکرر با سرفه، خستگی، درد حلق و تب مواجه بوده و متخصصان تمامی این حالات را مربوط به التهابی می‌ دانند که در بخش‌ های مختلف بدن وجود دارد.

ضمن اینکه باید بررسی کنند تا متوجه شوند که آیا این حالات مربوط به التهاب قلب است یا خیر.

دلایل بروز التهاب عضله قلب

در ادامه به بررسی دلایل بروز التهاب عضله قلب می پردازیم:

عفونت های ویروسی

ویروس هایی مانند آنفلوآنزا، ویروس کوکساکی و هرپس می توانند التهاب عضله قلب را ایجاد کنند.

این ویروس ها به طور مستقیم به عضله قلب حمله کرده یا واکنش التهابی بدن به آن ها باعث آسیب به قلب می شود.

عفونت های باکتریایی

باکتری هایی مانند استافیلوکوک یا استرپتوکوک می توانند از طریق جریان خون به قلب رسیده و باعث عفونت و التهاب عضله قلب شوند.

بیماری هایی مانند بیماری لایم که توسط باکتری منتقل می شوند نیز می توانند نقش داشته باشند.

اختلالات سیستم ایمنی

برخی بیماری های خودایمنی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید می توانند موجب شوند که سیستم ایمنی به اشتباه به سلول های عضله قلب حمله کند. این حملات باعث تخریب و التهاب بافت قلب می شوند.

واکنش به داروها یا مواد شیمیایی

برخی داروها، مانند داروهای شیمی درمانی یا آنتی بیوتیک ها، و نیز مواد شیمیایی سمی می توانند به عضله قلب آسیب برسانند.

این مواد ممکن است واکنش التهابی در بدن ایجاد کرده و منجر به التهاب عضله قلب شوند.

عوامل ژنتیکی یا ارثی

در برخی افراد، استعداد ژنتیکی می تواند احتمال ابتلا به میوکاردیت را افزایش دهد.

وجود جهش های خاص یا بیماری های ژنتیکی مرتبط با عضله قلب می توانند زمینه ساز این التهاب باشند.

عفونت های قارچی یا انگلی

در موارد نادر، عفونت های قارچی یا انگلی مانند توکسوپلاسموز یا عفونت های ناشی از قارچ کاندیدا می توانند باعث التهاب عضله قلب شوند.

این نوع عفونت ها بیشتر در افراد با سیستم ایمنی ضعیف مشاهده می شوند.

واکنش های آلرژیک شدید

برخی افراد ممکن است به دلیل واکنش آلرژیک شدید به داروها یا مواد خاص، دچار التهاب عضله قلب شوند.

این واکنش ها اغلب با سایر علائم آلرژی همراه هستند.

هر یک از این دلایل می توانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم به آسیب عضله قلب و عملکرد نامناسب آن منجر شوند.

شناخت این عوامل می تواند در پیشگیری و درمان موثر بیماری نقش مهمی داشته باشد.

عوارض ناشی از التهاب عضله قلب

افرادی که به بیماری میوکاردیت مبتلا هستند قطعاً حال نامناسبی را تجربه می‌ کنند.

پزشکان مهمترین عوارض و خطرات ناشی از این بیماری را ضعف شدید عضله قلب می‌ دانند این عارضه نهایتاً به پمپاژ نادرست خون منجر شده و ممکن است سایر اعضای بدن به خطر بیفتد.

التهاب ایجاد شده در عضله قلب قطعاً باعث میشود تا این عضو حساس عملکرد مناسبی نداشته باشد این مسئله باعث میشود تا ضربان نامنظم اتفاق افتاده و افراد در حالات مختلف بی دلیل ضربان سریع یا ضعیف شدن قدرت پمپاژ قلب را تجربه می‌ کنند.

اغلب کسانی که به بیماری میوکاردیت مبتلا هستند بیش از دیگران در معرض آسیب‌ های شایع قلبی قرار می‌ گیرند این افراد مستعد ابتلا به آریتمی‌ هستند و ممکن است تشکیل لخته خون نیز اتفاق بیفتد.

این افراد در معرض حملات قلبی قرار گرفته و ممکن است سایر اندام‌ های بدن دچار اختلال شوند.

التهاب قلب اگر درمان نشود به عفونت‌ های مزمن تبدیل خواهد شد، این عفونت‌ ها ممکن است درمان‌ های سختی داشته باشند که قطعاً عوارض جانبی جدی را به همراه دارد.

اما تمامی کسانی که التهاب عضله قلب را تجربه می‌ کنند ممکن است آسیب‌ های وسیعی را در ساختار داخلی قلب نیز مشاهده نمایند.

گاهی اوقات التهابات باعث آسیب دیدن ساختار داخلی قلب شده و سلامت و عملکرد طبیعی دیواره‌ های قلب، ستون‌ های قلب و صمام‌ ها را مختل خواهد کرد‌.

متخصصانی همچون دکتر عبدالوهاب برادران که در این زمینه فعال هستند معتقدند که التهاب عضله قلب تنها مربوط به عضلات این عضو نمیشود بلکه ممکن است به دیگر قسمت‌ های این عضو حساس و همه بافت‌ های محیطی آسیب وارد شده و علاوه بر عضلات قلب پریکاردیوم که غشای مهم قلب شناخته میشود نیز آسیب خواهد دید.

زمانی که التهاب عضله قلب باعث آسیب‌ های سیستمیک میشود قطعاً تاثیر منفی آن را در دیگر قسمت‌ های بدن مشاهده خواهید کرد این عوارض ممکن است مربوط به آسیب دیدگی مفاصل، پوست، کلیه‌ ها و سایر اعضای بدن باشد.

از مهمترین خطرات و عوارض طولانی مدت التهاب عضله قلب باید به ضعف در عملکرد قلب اشاره کرد.

این مسئله نهایتاً منجر به نارسایی قلبی مزمن شده و ممکن است آسیب‌ های ساختاری برای همیشه در این عضو مهم باقی بماند.

تشخیص التهاب عضله قلب

تشخیص التهاب عضله قلب (میوکاردیت) نیازمند بررسی دقیق علائم، سابقه پزشکی بیمار و انجام آزمایش های تخصصی است.

پزشکان معمولاً با معاینه بالینی و ارزیابی علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، تپش قلب یا خستگی شروع می کنند.

نوار قلب (ECG) یکی از اولین آزمایش هایی است که برای بررسی فعالیت الکتریکی قلب انجام می شود و ممکن است نشان دهنده اختلالاتی در ریتم قلب باشد.

آزمایش خون نیز برای شناسایی افزایش سطح آنزیم های قلبی، نشانه های التهاب یا عفونت مورد استفاده قرار می گیرد.

برای تشخیص دقیق تر، پزشکان ممکن است از اکوکاردیوگرافی (سونوگرافی قلب) برای بررسی ساختار و عملکرد قلب استفاده کنند.

در برخی موارد، تصویربرداری با MRI قلب اطلاعات بیشتری در مورد میزان التهاب و آسیب عضله قلب ارائه می دهد.

در موارد پیچیده تر، نمونه برداری از عضله قلب (بیوپسی) ممکن است انجام شود تا بافت آسیب دیده مستقیماً بررسی شود و علت اصلی التهاب شناسایی گردد.

این روش ها به پزشکان کمک می کنند تا شدت بیماری را ارزیابی کرده و درمان مناسبی را تجویز کنند.

درمان بیماری میوکاردیت

اگر به تشخیص پزشک بیماران متوجه شوند که به بیماری میوکاردیت یا التهاب عضله قلب مبتلا هستند باید تحت نظر بهترین متخصصان روند درمان خود را آغاز کنند تا هر چه سریع تر از عملکرد غیر طبیعی قلب جلوگیری کنند.

بیماران مبتلا به این عارضه نباید فعالیت‌ های سنگین انجام دهند تا روند بهبود التهابات قلب به خوبی پیش رود.

این نوع مراقبت‌ ها کفایت نمی‌ کند بلکه نیاز است تا افراد برای کنترل التهابات و بهبود عملکرد قلب از داروهایی استفاده کنند که توسط پزشک تجویز میشود.

این داروها معمولاً شامل ضد التهاب‌ ها، آنتی بیوتیک‌ ها و آنتی ویروس‌ ها می‌ باشد و در صورت نیاز متخصصان با توجه به وضعیت بیماران دیگر انواع داروها را برای آنها تجویز خواهند کرد.

اما مهم است که افراد تغییرات مثبت و موثری در شیوه زندگی خود اعمال نمایند.

این افراد باید تغییرات درستی به رژیم غذایی خود داده و با کاهش استرس و مدیریت وزن از آسیب‌ های بیشتر جلوگیری نمایند.

اما اگر آسیب دیدگی در حد بسیار وسیع باشد متخصصان در کنار تمامی روش‌ های گفته شده انجام جراحی را الزامی می‌ دانند پزشکان می‌ توانند به واسطه سایر روش‌ های درمانی چنین بیماری را تحت کنترل درآورده و می‌ توانند با همکاری بیماران از سلامت آنها مراقبت کنند.

همه کسانی که برای بهبود التهاب عضله قلب تحت درمان قرار می‌ گیرند باید به طور مرتب فشار خون و قند خون خود را بررسی نمایند.

داشتن تمرینات ورزشی سبک و البته منظم به بهبود عملکرد قلب کمک می‌ کند و در صورت ابتلا به این عارضه برای کاهش التهابات روش مناسبی است.

مهم است که از سلامت دندان‌ ها و لثه‌ ها مراقبت کرده تا راهی برای افزایش التهابات عضله قلب نباشد.

داروهای مناسب برای التهاب عضله قلب

انواع داروهای مناسب این بیماری را در ادامه بررسی میکنیم.

داروهای ضد ویروس

در صورتی که التهاب عضله قلب ناشی از عفونت ویروسی باشد، پزشک ممکن است داروهای ضد ویروس تجویز کند.

این داروها به کاهش بار ویروسی کمک می کنند و می توانند در درمان برخی ویروس ها مانند ویروس کوکساکی یا هرپس موثر باشند.

البته در مواردی که ویروس عامل التهاب قابل درمان با داروهای ضد ویروسی نیست، درمان بیشتر بر کاهش علائم و مدیریت التهاب متمرکز می شود.

داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)

این داروها مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن برای کاهش درد و التهاب استفاده می شوند.

این داروها می توانند به تسکین علائم التهاب عضله قلب کمک کنند، اما باید با احتیاط مصرف شوند زیرا در برخی موارد ممکن است باعث بدتر شدن وضعیت بیمار شوند.

مصرف طولانی مدت این داروها باید تحت نظر پزشک باشد.

کورتیکواستروئیدها

در مواردی که التهاب شدید است یا عامل خودایمنی موجب بروز بیماری شده است، پزشک ممکن است داروهای کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزولون تجویز کند.

این داروها با کاهش التهاب و سرکوب سیستم ایمنی، از تخریب بیشتر عضله قلب جلوگیری می کنند.

به دلیل عوارض جانبی زیاد، مصرف این داروها باید محدود به موارد خاص و تحت نظارت دقیق پزشک باشد.

داروهای کاهش دهنده فشار خون

داروهایی مانند مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE inhibitors) یا بلوک کننده های گیرنده آنژیوتانسین (ARBs) برای کاهش فشار خون و کاهش بار کاری قلب در بیماران مبتلا به میوکاردیت استفاده می شوند.

این داروها می توانند از بروز نارسایی قلبی جلوگیری کنند و از آسیب بیشتر به عضله قلب جلوگیری کنند.

در برخی موارد، داروهای دیورتیک نیز برای کاهش احتباس مایعات تجویز می شوند.

داروهای آنتی آریتمیک

در صورتی که التهاب عضله قلب منجر به اختلالات ریتم قلبی شود، داروهای آنتی آریتمیک برای کنترل ضربان قلب و جلوگیری از آریتمی ها استفاده می شوند.

این داروها می توانند به تنظیم ریتم طبیعی قلب کمک کنند و از عوارض جدی مانند فیبریلاسیون بطنی یا ایست قلبی جلوگیری کنند.

داروهای تقویت کننده عملکرد قلب

در صورتی که میوکاردیت منجر به نارسایی قلبی شود، داروهایی مانند گلیکوزیدهای قلبی (دیگوکسین) برای تقویت عملکرد قلب و بهبود خون رسانی به اندام ها ممکن است تجویز شوند.

این داروها می توانند به بهبود عملکرد قلب کمک کنند و از وخامت وضعیت بیمار جلوگیری کنند.