باتری قلبی چگونه کار می کند؟
با بروز بیماری های قلبی پزشکان تمامی تلاش خود را به کار گرفته تا علت اصلی عارضه پیش آمده را پیدا نمایند تا بتوانند هر چه سریع تر روش های درمانی را در پیش بگیرند.
یکی از روش های درمانی برای بهبود عملکرد قلب استفاده از باطری های مخصوص است که این قابلیت را دارد که کند بودن ضربان قلب را به راحتی تشخیص داده و با ارسال یک جریان الکتریکی مشخص ضربان قلب و وضعیت آن را به حالت طبیعی باز می گردانند.
به باطری قلب اصطلاحات ضربان ساز هم گفته میشود و توانایی ارسال شوک الکتریکی با ولتاژ مناسب بر قلب را داشته و با وجود آن هرگز فعالیت قلب متوقف نخواهد شد.
شاید شما هم در اطرافیان خود کسانی را دیده باشید که باطری های کوچک را در قلب خود جاساز کرده تا بتوانند زندگی عادی را ادامه دهند.
قطعاً با کمی دقت در این مسئله این سوال به وجود می آید که آیا این باطری ها با ساختار طبیعی قلب سازگاری دارند یا خیر.
و چگونه می توانند وضعیت قلب را بررسی کنند تا در موقعیت مناسب عکس العمل درست را نشان دهد.
به طور کلی در اصطلاحات پزشکی به باطری قلب پیس میکر یا ضربان ساز نیز گفته میشود که برای کنترل ضربان قلب بسیار مناسب است.
افرادی که با آریتمی قلبی مواجه هستند به این پیس میکرها احتیاج خواهند داشت تا بتوانند سلامت قلب را تضمین کرده و از آسیب های احتمالی جلوگیری نمایند.
گاها پیش می آید که بنا به دلایل مختلف ضربان قلب از حد طبیعی که بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در هر دقیقه اعلام میشود بیشتر و یا کمتر شده و یا فاصله متغیر بین هر ضربه قلب را با اختلال مواجه می کند.
در این شرایط پزشکان استفاده از باطری قلب را الزامی می دانسته و معتقدند که اگر قلب با این نوسانات به کار خود ادامه دهد در مدت کوتاهی با اختلالات زیاد مواجه خواهد شد.
چه کسانی به پیس میکر احتیاج دارند؟
زمانی که با بروز علائم نامتعارف در عملکرد قلب به پزشک مراجعه می کنید متخصصان طی چکاپ ها و بررسی های تخصصی متوجه خواهند شد که علت آسیب به قلب چیست و بهترین روش درمانی را برای شما در پیش می گیرند.
در مواردی پزشکان تشخیص خواهند داد که به دلیل فعالیت های غیر طبیعی قلب فرد باید از پیس میکر استفاده کند، قرار دادن باطری در قلب می تواند عملکرد آنها را به وضعیت ثابتی رسانده و از نوسانات بیش از حد و غیر عادی جلوگیری می کند.
افرادی که برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی به پزشک مراجعه می کنند در مواردی استفاده از باطری برای آنها ضروری خواهد بود البته برخی از بیماری های قلبی که به صورت ارثی و اکتسابی به وجود می آیند هم باعث شده تا افراد به این باطری ها احتیاج پیدا کنند.
در مواردی پزشکان پس از انجام جراحی های قلب باز برای اینکه کارکرد قلب را به حالت طبیعی باز گردانند از پیس میکر استفاده خواهند کرد.
همانطور که می دانید به دلیل کاهش ضربان قلب و عدم خونرسانی درست به سایر اندام ها ممکن است فرد با بیهوشی و غش کردن های ناگهانی مواجه شود و پزشکان برای کنترل این عارضه استفاده از باطری قلب را الزامی می دانند.
همچنین برخی از افراد به دلایل مختلف ممکن است فرم عضله متغیری نسبت به دیگر افراد داشته باشند و این افراد قلبشان ممکن است عملکرد طبیعی و واکنش مناسبی نشان ندهند.
در چنین شرایطی پزشکان از جریان الکتریکی بسیار ظریف استفاده کرده و سعی دارند با قرار دادن این باطری ها در قلب عملکرد آن را به حالت عادی بازگردانند.
مراحل کاشت باتری در قلب
اگر پزشکان و متخصصان تشخیص دهند که فرد باید برای حفظ سلامت قلب از پیس میکر یا باطری استفاده کند، شرایط و مراحل جاساز کردن باطری را به بیماران اعلام خواهند کرد تا فرد بتواند خود را برای انجام این جراحی آماده کند.
برای قرار دادن پیس میکر در قلب ابتدا باید عمل های جراحی باز تحت نظر متخصصان و در شرایط ایده آل انجام شود این عمل ها از حساسیت بالایی برخوردار هستند و تمامی شرایط پیش از عمل باید با جزئیات کامل طی شود.
در مراحل بعدی طی چکاپ ها و بررسی ها پزشک تعیین خواهد کرد که پیس میکر باید در کدام سمت قلب قرار بگیرد و با توجه به عارضه پیش آمده سمت چپ و راست را گزینه مناسب اعلام می کنند.
پس از تعیین محل قرارگیری باتری پزشکان از طریق سیاهرگی که در نزدیک شانه قرار دارد سیم های باطری را به محل مورد نظر در قلب می فرستند.
توجه داشته باشید که این فرآیند معمولاً با استفاده از اشعه ایکس انجام میشود و هدایت باطری در قلب از طریق مانتیور توسط پزشک رویت خواهد شد.
در مرحله بعدی پس از مشخص شدن محل قرار گرفتن سیم ها و اطمینان از صحت عمل، پزشکان بر سطح پوست سینه برش کوچکی را اعمال می کنند پس از آن باطری را به درون بدن قرار داده و سیم هایی که از داخل قلب گرفته میشود را به سر باطری متصل می کنند.
پس از آن پزشکان سعی دارند تا عملکرد قلب را به واسطه باطری که در آن قرار داده میشود بررسی کرده تا اطمینان پیدا کنند که باطری درست کار می کند یا خیر.
پس از پایان کار پزشکان برشی که بر روی پوست ایجاد کرده را بخیه زده و عمل به پایان می رسد اما توجه داشته باشید که مراقبت های بعد از عمل نقش بسیار مهمی در عملکرد قلب و باطری خواهد داشت و باید حتما تحت نظر متخصصان این دوره حساس را سپری کنید.
عوارض پیس میکر
همانطور که گفته شد یکی از روش های کاربردی برای حفظ سلامت قلب استفاده از باتری های مخصوص و پیس میکر می باشد که تحت شرایط کاملا خاص در نواحی مختلف قلب قرار گرفته تا از سلامت این عضو محافظت کند.
اما در مواردی اعلام میشود که به کارگیری باطری قلب می تواند عوارضی را به همراه آورد، از شایع ترین مشکلات پس از به کارگیری پیس میکر بروز عفونت در جراحی می باشد و این آسیب ممکن است در کارکرد قلب اثرگذار باشد.
پزشکان و متخصصان گاها عدم کارکرد درست پیس میکر را از عوارض جانبی این روش درمان می دانند و حتی ممکن است منجر به خونریزی و آریتمی های شدیدتر شود.
در مواردی مشاهده میشود که وجود باطری در قلب ممکن است با انقباضات ناگهانی عضلانی همراه شود و فرد درد و یا سوختگی های موضعی در قسمت باطری را تجربه می کند.
اما پزشکان با استفاده از باطری قلب سعی دارند که طول عمر و زندگی افراد را تا حد زیادی افزایش دهند اما گاهی هم این روش درمانی خود منجر به بروز مشکلات جسمانی و روانی شده و سلامت افراد را به مخاطره می اندازد.
گاها به واسطه استفاده از پیس میکر برخی از افراد پارگی میوکارد و پنوموتوراکس را تجربه می کنند که هر کدام از این عوارض به تنهایی خطرآفرین هستند و می تواند زندگی افراد را با مشکلات جدی مواجه سازد.
توجه داشته باشید که اگر پزشکان و متخصصان از باطری های مناسب استفاده نکنند و جایگذاری آنها با شیوه های اصولی انجام نشود نه تنها سلامت افراد را حفظ نمی کند بلکه می تواند خطر مرگ را برای آنها به همراه آورد.
این شرایط باید تحت نظر متخصصان انجام شود و پس از قرارگیری پیس میکر در قلب فرد موظف است طی فواصل زمانی کوتاه معاینات خود را نزد پزشک انجام دهید.
دکتر عبدالوهاب برادران متخصص قلب و عروق در تهران
