اکو قلب

اکو قلب چیست؟

اکو قلب چیست؟
اکو قلب چیست؟

اکوکاردیوگرافی قلب و یا همان اکو قلب نوعی روش موثر در تشخیص بیماری‌های قلبی عروقی می‌باشد.

در این روش طراحی گرافیکی حرکات قلب با استفاده از دستگاه اکو میسر می‌شود. در حقیقت اکوی قلبی یک روش تشخیصی تصویرمحور است.

در طول انجام تست echo، از سونوگرافی قفسه سینه استفاده می‌شود.

این امواج، امواج صوتی با استفاده از فرکانس‌های بالا می‌باشند که با استفاده از یک پروب دستی روی قفسه سینه قرار می‌گیرند.

در نتیجه تصاویری از دریچه‌های قلب و دهلیزهای آن تهیه می‌شود.

این فرایند به متخصص کمک می‌کند تا عمل و فرایند پمپاژ قلب به دقت بررسی شود.

اکوی قلب در اکثر مواقع با استفاده از سونوگرافی داپلر و داپلر رنگی به صورت تلفیقی انجام می‌شود.

جریان خون موجود در دریچه‌های قلب نیز از همین طریق بررسی می‌شود.

اکوکاردیوگرافی در حقیقت سونوگرافی مخصوص قلب است.

در این روش به دقت حرکات قلب و عضله آن مورد بررسی قرار می‌گیرد.

تست اکوکاردیوگرافی با استفاده از دستگاهی به نام اکوکاردیوگراف انجام می‌شود.

آریتمی قلبی، دریچه‌های قلب، ضربان‌ها و… با استفاده از این تست مشخص خواهد شد.

اکو از قلب چگونه انجام میشود؟

اکو از قلب چگونه انجام میشود؟
اکو از قلب چگونه انجام میشود؟

قبل از اینکه تست دهید، متخصص شما برایتان کاملا از روند تست صحبت می‌کند.

عوارض احتمالی تست را نیز برای شما توضیح خواهد داد. شما نیز می‌توانید هر گونه سوالی که از او دارید در این زمینه بپرسید تا آرامش بگیرید.

آزمایشگاه‌های اکوکاردیوگرافی تست eco قلب را انجام می‌دهند.

آزمایشگاه به واسطه یک متخصص قلب و عروق تحت نظارت است.

ابتدا به شما یک گان مخصوص بیمارستانی می‌پوشانند. در ادامه از شما خواسته می‌شود که بالاتنه خود را برهنه کرده و روی تخت دراز بکشید.

یک متخصص سونوگرافی قلب سه الکترود را به قفسه سینه شما متصل می‌کند.

این سه الکترود از پچ‌های کوچک، تخت و چسبنده تشکیل شده است.

در نتیجه به سینه شما متصل می‌شود. البته آقایان باید برای انجام اکو از قلب موهای زائد سینه خود را بتراشند.

الکترودها به یک دستگاه الکتروکاردیوگراف یا EKG وصل هستند.

در نتیجه فعالیت الکتریکی قلب شما در طول آزمایش توسط این سیستم در مانیتور به تصویر کشیده می‌شود.

متخصص از شما می‌خواهد که روی تخت اکو به روی پهلوی چپ خود دراز بکشید.

او یک پروب که مبدل امواج صوتی می‌باشد را روی قسمت‌های مختلفی از قفسه سینه شما قرار می‌دهد.

پروب روی بخش انتهایی خود مقداری ژل دارد که باعث می‌شود از آسیب به پوست شما جلوگیری شود.

این ژل به دستگاه کمک می‌کند تا تصاویر واضح‌تری از فعالیت قلب تهیه کند.

صداها قسمت مهمی از سیگنال داپلر هستند. شما ممکن است در حین این تست صداهایی را بشنوید.

در طول تست، احتمالا متخصص از شما درخواست می‌کند تا چندین مرحله جایگاه خود را تغییر دهید.

چرا که وی باید بتواند بخش‌های مختلف قلب را سونو کرده و اکو قلب را کامل کند.

در برخی لحظات نیز از شما درخواست می‌شود که برای چند لحظه نفس نکشید.

نحوه گرفتن اکو قلب

نحوه گرفتن اکو قلب
نحوه گرفتن اکو قلب
اکوکاردیوگرافی یک روش غیرتهاجمی است که برای ارزیابی ساختار و عملکرد قلب از امواج صوتی با فرکانس بالا (اولتراسونیک) استفاده می‌شود. این فرایند به‌ویژه برای بررسی مشکلاتی مانند نارسایی‌های دریچه‌ای قلب، اختلالات حرکتی بطن‌ها، بیماری‌های مادرزادی قلب و نارسایی قلبی کاربرد دارد. در این روش، امواج صوتی توسط پروب به بدن ارسال شده و پس از برخورد با بافت‌های مختلف قلب، به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌شود که این سیگنال‌ها برای تولید تصاویر دوبعدی یا سه‌بعدی بر روی مانیتور نمایش داده می‌شود. ابتدای انجام اکو قلب، بیمار روی تخت معاینه دراز می‌کشد و پروب به‌وسیله یک ژل رسانا به سطح قفسه سینه او منتقل می‌شود. این ژل باعث انتقال بهتر امواج صوتی و کاهش اصطکاک می‌شود. تکنسین اکو یا پزشک با جابه‌جا کردن پروب در نواحی مختلف قفسه سینه، از جمله نواحی پری‌کاردیال، آپیکال تصاویری از بطن‌ها، دهلیزها و دریچه‌ها تهیه می‌کند. این تصاویر به پزشک این امکان را می‌دهد که ساختار و عملکرد قلب را ارزیابی کرده و مشکلات احتمالی را شناسایی کند. برای ارزیابی دقیق‌تر جریان خون در قلب، از روش‌هایی مانند اکو داپلر و اکو رنگی استفاده می‌شود. در اکو داپلر (Doppler Echocardiography)، تغییرات فرکانسی امواج صوتی برگشتی از جریان خون، به پزشک کمک می‌کند تا سرعت و جهت جریان خون را شبیه‌سازی کند. این تکنیک به شناسایی نارسایی‌های دریچه‌ای مانند regurgitation و انسداد عروق کمک می‌کند. در اکو رنگی، تصاویر رنگی از جریان خون درون قلب و عروق اصلی نمایش داده می‌شود که به تشخیص مشکلات جریان خون مانند بیماری‌های دریچه‌ای یا شریان‌های کرونری کمک می‌کند. انجام اکوکاردیوگرافی به‌طور کلی بدون خطر است و هیچ‌گونه تابش اشعه‌ای در آن استفاده نمی‌شود. با این حال، در صورتی که تصویربرداری به کمک اکوکاردیوگرافی ترانس‌مری انجام شود، پروب به داخل مری وارد می‌شود و ممکن است کمی ناراحتی برای بیمار ایجاد کند. این نوع اکو برای مشاهده دقیق‌تر ساختارهای داخلی قلب، به‌ویژه در شرایطی که اکو ترانس‌توراچی مناسب نباشد، استفاده می‌شود.

مهمترین دلایل انجام اکو قلب

مهمترین هدف انجام اکو قلب بررسی ساختار و عملکرد قلب است، در این تکنیک متخصصان از امواج اولتراسوند برای تهیه تصاویر دقیق استفاده می کنند. اکو قلب یا سونوگرافی خطری برای سلامت این عضو مهم ندارد و تصویربرداری باعث میشود تا متخصصان کوچک ترین و جزئی ترین آسیب ها را نیز بررسی کرده و برای حفظ سلامت قلب اقدامات موثر انجام می پذیرد. متخصصانی که در زمینه بررسی بیماری های قلبی فعالیت دارند با انجام اکو قلب می توانند اندازه و شکل قلب را دقیق ارزیابی کنند و در صورتی که آسیب و عارضه ای در این محدوده مشخص شود بهترین تکنیک درمانی را انجام خواهند داد. هدف اصلی از انجام اکو قلب بررسی قدرت پمپاژ خون، اندازه  ضخامت و حرکات دیواره های قلب است  با این روش تصویربرداری نارسایی دریچه های قلب نیز مشخص خواهد شد. بررسی ساختار و عملکرد دریچه های قلب به پزشک کمک می کند تا در این مورد تشخیصی دقیق و بدون خطا داشته باشد. اگر نشت دریچه های قلب یا تنگی دریچه های قلب اتفاق افتاده باشد راهکار بررسی و تشخیص قطعی آن اکو قلب است. همچنین اگر حالات و شواهد نشان دهد که احتمالاً تومور یا رشد عفونی در اطراف دریچه های قلب اتفاق افتاده است به واسطه اکو قلب می تواند اطلاعات تکمیلی را دریافت کرده و تشخیصی دقیق و قاطع داشته باشند. گاهی اوقات متخصصان برای ارزیابی وضعیت پوشش بیرونی قلب یا بررسی وضعیت عروق اصلی ورودی و خروجی قلب اکو را نیز انجام می دهند. در صورت انجام اکو می توان وجود لخته در حفره های قلب را نیز تشخیص داد، اگر سوراخ در دیواره حفره های قلب وجود داشته باشد راه بررسی و تشخیص و ارزیابی آن اکو قلب است. البته متخصصان برای بیمارانی که علائمی مثل تنگی نفس یا درد قفسه سینه را تجربه می کنند به منظور بررسی مشکلات دریچه یا حفره های قلب اکوی قلب را نیز انجام خواهند داد و در این صورت متخصصان متوجه میشوند که حالت غیر طبیعی پیش آمده به چه علت است و آیا مربوط به سلامت و عملکرد قلب میشود یا خیر.

انواع اکو قلب کدامند؟

انواع اکو قلب کدامند؟
انواع اکو قلب کدامند؟

تجربه افراد در مورد انجام و چگونگی اکوی قلب گاهاً با یکدیگر متفاوت است، تصویربرداری از قلب با روش های مختلف انجام خواهد شد اینکه هر فرد چگونه این فرایند را انجام دهد بستگی به تشخیص پزشک و تجهیزاتی دارد که در آن لحظه در اختیار دارند. یکی از روش های معمول و مرسوم برای انجام اکوکاردیوگرافی ترانس توراسیک نام دارد، انجام این نوع اکو قلب به پزشک کمک می کند تا با تصاویر دریافتی سلامت قلب را مورد تایید قرار دهد. در این تکنیک استاندارد از هیچ نوع اشعه ای استفاده نمیشود و بدون آسیب عوارض و حتی درد انجام خواهد شد. در این روش از اکو قلب امواج سونوگرافی از خارج قلب به محدوده مورد نظر تابیده میشوند و تصاویر و صداهای دقیق و جزئی دریافت می گردد. روش دیگر برای انجام اکو قلب از راه مری است، در این فرایند از دستگاهی به نام ترانسدیوسر استفاده میشود که از طریق گلو وارد مری خواهد شد. از آنجایی که مری به قلب نزدیک است با این تکنیک می توان تصاویر واضح تری از قلب را تهیه نمود. روش دیگر برای انجام اکو قلب تست ورزش و استرس اکو با ورزش نام دارد، این فرایند بر روی تردمیل و یا دوچرخه ثابت انجام میشود و عملکرد قلب هنگام ورزش کردن و تحرک ارزیابی خواهد شد. در این نوع اکو قلب پزشک می تواند حرکت دیواره های قلب و عملکرد پمپاژ خون را در هنگام استرس ارزیابی کند و مشخص میشود که آیا این عضو مهم هنگام فعالیت عملکرد صحیح دارد یا خیر. اکو قلب با دارو روش دیگر برای بررسی سلامت قلب است، اگر افراد نتوانند تحرک و فعالیت کافی داشته باشند برای افزایش تپش قلب از دارو استفاده میشود. این داروها قلب را تحریک می کنند و مغز تصور می کند که بدن در حال ورزش کردن است. این عملکرد مشابه با فرایند استفاده از تردمیل و دوچرخه ثابت است و پزشک می تواند وضعیت شریان های کرونری و بیماری های مربوط به آن را ارزیابی نماید. اکو قلب دالپر با استفاده از امواج صوتی انجام می پذیرد، امواج صوتی به سلول های خونی در حال حرکت در قلب و رگ های خونی برخورد می کنند شیب آنها تغییر می کند و در نتیجه این تغییرات با اندازه گیری سرعت و جهش جریان خون پزشک را از سایر اختلالات مطلع می کند. اکو قلب دالپر برای بررسی مشکلات مربوط به جریان خون و فشار خون در عروق قلب انجام میشود. از دیگر روش های انجام اکوی قلب باید به اکوکاردیوگرافی با کنتراست، اکو قلب دالپر طیفی، اکو قلب دوبعدی و اکو قلب دالپر رنگی اشاره کرد. در موارد بسیار جزئی تر پزشک برای ارزیابی دقیق دریچه های قلب احتیاج به تصاویر سه بعدی دارد که اکو قلب سه بعدی نیز انجام خواهد شد. هر کدام از این موارد و انواع اکو قلب برای بیمارانی استفاده میشود که شرایط جسمی خاصی دارند، اینکه پزشک چه میزان و چه نوع اطلاعاتی از قلب احتیاج داشته باشد تعیین کننده نحوه انجام اکو قلب خواهد بود.

آیا اکو قلب عوارض دارد؟

بسیاری از افراد در پی تجویز پزشک برای انجام اکو قلب با این مسئله مواجه میشوند که آیا اکو قلب دارای عوارض و خطرات احتمالی است یا خیر. تحقیقاتی که در این مورد انجام شد نشان می دهد که اکو قلب استاندارد فرایندی ساده، ایمن و بدون درد است. نکته حائز اهمیت در مورد اکو قلب این است که برخلاف روش های دیگر مانند رادیوگرافی و سی تی اسکن از هیچ نوع اشعه مضری برای تصویربرداری از قلب استفاده نمیشود. این روش یک فرایند کوتاه مدت است که متخصصان می توانند به سادگی تصاویری جزئی و دقیق از قلب و تمامی اجزای مرتبط با آن دریافت نمایند. سادگی اکو قلب معمولاً مربوط به روش معمول و استاندارد آن است اگر پزشک بخواهد اکوی قلب از راه مری انجام شود ممکن است این فرایند در ابتدای کار برای بیماران کمی آزاردهنده باشد. انجام اکو قلب از مری ممکن است باعث ایجاد حس ناخوشایند در گلو شده که معمولاً این حالت تا چند ساعت بعد از تصویربرداری برطرف میشود. اما انجام اکو قلب یا تست ورزش ممکن است حالتی متغیر از جمله تهوع و سرگیجه را ایجاد کند، برخی از بیماران بعد از انجام این تست دردی را در قفسه سینه احساس می کنند که ممکن است نشات گرفته از آسیب های احتمالی و نادر مثل حمله قلبی باشد. در هر صورت این تست ها هر کدام در شرایط ایمن انجام میشوند و متخصصان بهبود وضعیت بیمار را اولویت کار خود قرار می دهند. حتی در صورتی که بیمار نیاز به مصرف داروی آرامبخش داشته باشد از فرد می خواهند که تا ۲۴ ساعت بعد از تست به دلیل خواب آلودگی رانندگی نکنند.

بررسی نتایج اکو قلب

بررسی نتایج اکو قلب
بررسی نتایج اکو قلب

احتمالاً بعد از انجام اکو قلب این سوال برایتان ایجاد میشود که انجام این تست چه نوع مشکلاتی را نشان می دهد. اگر تغییری در اندازه قلب وجود داشته باشد پزشکان می توانند علت و مقدار این تغییرات را بررسی نمایند. ضعیف شدن یا آسیب دیدن دریچه های قلب، فشار خون بالا یا هر نوع بیماری دیگری که باعث ضخیم شدن دیواره قلب شود به این واسطه قابل ارزیابی خواهد بود. قدرت پمپاژ قلب یکی دیگر از فاکتورهای مهمی است که در نتایج این فرایند ارزیابی میشود، اکو قلب میزان خونی که قلب در یک دقیقه پمپاژ می کند را نشان خواهد داد و مشخص میشود که که آیا افراد با علائم نارسایی قلبی مواجه هستند یا خیر. در نتیجه این تست هرگونه آسیب دیدگی عضله قلب مشخص خواهد شد، دیواره قلب به پمپاژ خون کمک زیادی می کند اگر این دیواره ها حرکت ضعیفی داشته باشند نه تنها قلب آسیب می بیند بلکه اندام های دیگر بدن نیز تحت تاثیر قرار می گیرند. اختلالات مربوط به دریچه های قلب و هرگونه ناراحتی های قلبی مادرزادی یا نقص های قلبی مادرزادی به واسطه اکو مشخص خواهند شد.

دکتر عبدالوهاب برادران، متخصص قلب و عروق ، فلوشیپ اینترونشنال کاردیولوژی ( اقدامات مداخله ای قلب ، آنژیوگرافی ، آنژیوپلاستی ) و متخصص درمان واریس با سوابق درخشان تحصیلی و حرفه ای از قبیل رتبه های برتر، دانشجوی نمونه، عضویت در هیات علمی دانشگاه تهران، فلوشیپ آنژیوپلاستی و مدیریت بنیاد قلب سالم، خدمات ارزشمندی در زمینه های مختلف پزشکی مانند اکوقلب، آنژیوگرافی، آنژیوپلاستی و درمان واریس ارائه می نماید.

6 پاسخ

    1. سلام
      الکتروکاردیوگرام فعالیت الکتریکی قلب را اندازه‌گیری می‌کند، در حالی که اکو قلب ساختار و عملکرد مکانیکی قلب را با تصاویر دقیق نشان می‌دهد.

    1. با سلام
      خیر، اکو قلب به‌طور کلی یک روش غیرتهاجمی و بدون درد است، مگر در مواردی که از اکو ترانس مری استفاده شود که ممکن است کمی ناراحتی ایجاد کند.

    1. سلام به شما همراه گرامی
      اکو قلب معمولاً بین 30 تا 60 دقیقه زمان می‌برد، بسته به نوع آزمایش و وضعیت بیمار.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *